zondag 28 oktober 2012

De toren van Tatlin gevisualiseerd in Petrograd

Takehiko Nagakura - De nooit gerealiseerde Tatlintoren

De Russische constructivist Vladimir Tatlin (1885 – 1953) verwierf faam met zijn indrukwekkende ontwerp voor de Derde Communistische Internationale (Comintern), in de volksmond de ‘ Tatlintoren’. Dit reusachtige stalen geraamte had na de Bolsjevistische revolutie van 1917 moeten verrijzen in het toenmalige Petrograd (het huidige Sint Petersburg) als het hoofdkantoor van de Comintern. De toren van Tatlin, die exemplarisch is voor het ultieme constructivisme, zou er nooit komen.
Takehiko Nagakura, een architect aan het MIT in de VS, visualiseerde met behulp van grafische computertechnologie nooit gebouwde monumenten tegen de achtergrond van de beoogde bouwlocaties. Zo ook voor de Tatlintoren in Sint Petersburg.

De Tatlintoren:
  • De toren helt over met 23,5° (gelijk aan de kanteling van de aarde)
  • Het stalen frame zou vier grote geometrische structuren herbergen. Een kubus zou dienen als congreszaal voor de Derde Internationale en zou gedurende een jaar één keer om zijn as draaien. Een piramide zou gedurende 30 dagen om zijn as draaien en het ambtelijk apparaat van de Comintern huisvesten. In een cilinder, die dagelijks om zijn as zou draaien, zou een krantenredactie worden ondergebracht.
  • De toren moest 400 meter hoog worden (hoger dan de Eiffeltoren).  
  • Op de top van de toren zou een projector worden aangebracht die socialistische boodschappen zou moeten projecteren op de wolken bij bewolkt weer. 


De Russische museumdames: fotografie van Andy Freeberg


Oud worden in Rusland is geen sinecure. Van een pensioen van gemiddeld 150 tot 250 euro per maand valt niet rond te komen. Spaartegoeden zijn tijdens de economische crisis van 1991, die gepaard ging met de val van de Sovjet-Unie, grotendeels verdwenen. Als er nog iets van die spaarcenten over was, dan is dit opgedroogd tijdens de Roebel-crisis in 1998. Bovendien had de huidige generatie ‘oudjes’ zich ingesteld op een staatspensioen op Sovjet-leest geschoeid. Op de nieuwe harde economische werkelijkheid hebben zij zich niet kunnen instellen.

Daarom tref je in Rusland een grote klasse ‘werkende bejaarden’.  Zo zijn veel ouderen actief als trambestuurder, als bewaker van metro-roltrappen en als zittende suppoost in musea.

Wie wel eens in Rusland een museum heeft bezocht kan het niet zijn ontgaan dat iedere expositiezaal van een museum wordt bevolkt door een oudere dame. Vaak ziet zij met trots toe op de stukken die onder haar toezicht vallen. Deze ‘dienstdoende dames’ (djezjoernaja’s in het Russisch) zijn vaak in voor een praatje, wat niet zelden het bezoek aan een museum een bijzondere wending kan geven door smakelijke anekdotes. Dikwijls aarzel ik om een zaal die me niet kan boeien snel af te werken. Dat voelt disrespectvol naar de dienstdoende dame. Met het gevolg dat ik dus soms een minuut een opgezette eekhoorn recht in de ogen kijk (en dan is een minuut lang).

De Amerikaanse fotografe Andy Freeberg heeft de bejaarde Russische museumsuppoosten gefotografeerd. Een voor zichzelf sprekend portret van Ruslands werkende ouderen. 


Foto: Andy Freeberg