De website muggum.com publiceerde vandaag twee foto’s die zijn ontstaan door een foto van de Libische leider Gaddafi loodrecht te halveren en iedere helft aan te vullen met het eigen spiegelbeeld.
Harry Mulisch (1927-2010) paste deze truc al toe in zijn in 1962 verschenen reportage over het Eichmann-proces (De zaak 40/61). Daarin spiegelt hij beide gezichtshelften van Hitlers ‘schrijftafelmoordenaar’ Adolf Eichmann. Daarop vraagt Mulisch zich af of de linker figuur ‘de mens’ Eichmann zou zijn en rechts ‘het beest’ Eichmann. Of is het omgekeerd? Is rechts de tragische blik van de getuige die ziet wat voor gruwelijkheden de man links uitricht?
Kun je deze ‘psychologisering van de misdadiger’ ook loslaten op de spiegelbeeldsymmetrie van Gaddafi?
De spiegelbeeldoperatie van Eichmann levert twee zeer verschillende personages op. Dit duidt op een grote asymmetrie in Eichmanns gezicht welke kan worden verklaard door een schedelbreuk die Eichmann in zijn jongere jaren opliep bij een knokpartij. De foto van Gaddafi levert een veel bescheidener onderscheid. Het linker exemplaar lijkt wat vermoeider dan het rechter exemplaar. Rechts lijkt hij enkele jaartjes ouder. De twee volledig symmetrische moedervlekken op de rechter foto lijken cosmetische opzet. De blikken zijn nauwelijks onderscheidend. Naar analogie van Mulisch’ tweeledige interpretatie duidt de hoge mate van symmetrie in het gezicht van Gaddafi op de ongenaakbaarheid van een primitief leider. Geen ‘getuige’ te bekennen om de gruweldaden van ‘het beest’ Gaddafi te aanschouwen.
Tweeten