De M20 voert vanuit Sint Petersburg via Pskov naar de grens met Wit-Rusland. Circa zeventig kilometer ten zuiden van Sint Petersburg, onder het gloren van de azuurblauwe koepels van de orthodoxe kerk van het plaatsje Rozhdestveno (Rus Рождествено), Russisch voor Kerstmis, vindt men de werken van de handloze schilder Leonid Vasiljevitsj Ptitsyn (Леонид Васильевич Птицын, 1929, Kudever). Ptitsyn was actief als mijnenruimer in de tweede wereldoorlog. Op vijftienjarige leeftijd verloor Ptitsyn nabij Pskov beide handen. De oorlog heeft Ptitsyn voor het leven toegetakeld. Twee jaar na de tragedie in Pskov schilderde Ptitsyn een fel gekleurd portret van zijn moeder. Het was het begin van zijn artistieke roeping. De oorlog zou een terugkerend thema worden in zijn werk.
Het dorpje Kerstmis verwierf bekendheid door de aanleg van de eerste Sovjet-waterkrachtcentrale in de regio (oblast) Leningrad. Ook werd hier in 1929 één van de eerste kolchoze boerderijen gesticht als onderdeel van de collectivisatietirannie van Stalin. In de Tweede Wereldoorlog vermoordde de nazi’s in de regio van Kerstmis meer dan zevenduizend Sovjetburgers in concentratiekampen.
De huidige aanblik van Kerstmis herinnert nauwelijks meer aan het bewogen verleden. Nu is het dorpje vooral bekend door de datsja van Vladimir Nabokov (1899-1977), die als museum is ingericht. In dit Museum-vastgoed "Rozhdestveno" wordt niet alleen aandacht besteed aan Nabokovs leven, maar ook aan de levenswerken van Ptitsyn, die vandaag de dag woont en werkt in Kerstmis.
Ptitsyns kunstenaarschap is in Kerstmis tot wasdom gekomen. Hier heeft de schilder de rust en inspiratie gevonden om zijn zielenroerselen te vereeuwigen op het doek. Hoewel zijn werk een sprankje kitsch herbergt, smaken zijn werken zeer Russisch. Ptitsyn wekt de indruk van een moezjik die over zijn streek waakt en die in alle rust de tragedie van zijn leven en zijn streek vormgeeft in een veelkleurig palet van emoties.
Tweeten